PASE

Polish Association for the Study of English is an association of Polish scholars whose research and academic activities concern the study of English in all its aspects.

Farewells

Prof. Irena Przemecka

Prof. Irena Przemecka była jednym z twórców i filarów anglistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Urodziła się w 1929 roku w Krakowie. Prawie całe jej życie było związane z dzielnicą Podgórze. Wkrótce po zakończeniu wojny, zaczęła studiować język angielski oraz literaturę angielską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pomimo zamknięcia Katedry Anglistyki przez komunistyczny rząd, Prof. Przemecka ukończyła studia w 1952 roku, broniąc pracę magisterską o średniowiecznej literaturze angielskiej. Następnie przez siedem lat (1951-1958) pracowała na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim jako nauczyciel języka angielskiego i wykładowca literatury angielskiej.

W 1958 roku Katedra Filologii Angielskiej w Uniwersytecie Jagiellońskim została ponownie otwarta i mgr Irena Przemecka otrzymała propozycję pracy jako asystent. Rozpoczynała pracę w trudnych warunkach lokalowych, zmagając się jednocześnie z wieloma dodatkowymi obowiązkami, wykonując prace sekretarki i bibliotekarki, a nawet sprzątaczki.

W 1965 roku obroniła pracę doktorską z dramatu amerykańskiego i awansowała na stanowisko adiunkta. Otrzymała też odpowiedzialne zadania dodatkowe: nadzorowanie pracy biblioteki anglistycznej oraz zorganizowanie studiów magisterskich w zakresie literatury amerykańskiej. Godziny pracy dr Przemeckiej uległy znacznemu wydłużeniu i często była ostatnią osobą opuszczającą budynek Paderevianum, na ogół w późnych godzinach nocnych.

W 1979 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego i awansowała na stanowisko Docenta. Było to wielkie osiągnięcie między innymi dlatego, że dr Przemecka nie mogła wyjechać za granicę do lat 80-tych.

W latach 1981-1989 Prof. Przemecka pełniła obowiązki wicedyrektora IFA, odpowiedzialnego za dydaktykę oraz sprawy studenckie, będąc jednocześnie kierownikiem największego zespołu w Instytucie, jakim była Sekcja Literatury Angielskiej i Amerykańskiej.

W latach 1988-1996 Prof. Przemecka pełniła funkcję Dyrektora IFA, przeprowadzając Instytut przez trudny i burzliwy okres transformacji ustrojowej. Pomimo licznych obowiązków kontynuowała pracę naukowa, której uwieńczeniem była publikacja monografii pt. „200 Years of American Drama” w 1996 roku.

Prof. Przemecka aktywnie uczestniczyła w powstawaniu nowych, polskich i europejskich towarzystw i stowarzyszeń naukowych w latach 80-tych i 90-tych: PASE (Polish Society for the Study of English), ESSE (European Society for the Study of English) oraz PAAS (Polskie Towarzystwo Studiów Amerykanistycznych). Była pierwszą przewodniczącą oraz członkiem zarządu PASE.

Prof. Irena Przemecka była nie tylko oddaną badaczką literatury, która całe życie poświęciła pracy naukowej. Była również nieocenionym wsparciem dla całej społeczności krakowskiej (i nie tylko) anglistów. Była osobą niezwykle pracowitą, a równocześnie bardzo życzliwie nastawioną do koleżanek i kolegów, którzy mogli zawsze liczyć nie tylko na wsparcie w pracy naukowej, ale również na pomoc w rozmaitych sprawach osobistych. Była cenionym dydaktykiem. Wypromowała ogromną liczbę magistrów i sporą grupę doktorów. Jako prawdziwa pasjonatka literatury i nauczyciel z powołania, nie przerwała pracy dydaktycznej po przejściu na emeryturę, lecz jeszcze przez wiele lat wspierała IFA ucząc na studiach niestacjonarnych.

Wspominając jej osobowość, należy wymienić takie cechy jak dobroć, życzliwość, uczciwość, otwartość i brak uprzedzeń, sprawiedliwość i umiejętności taktownego rozwiazywania konfliktów. Prof. Przemecka reprezentowała podejście do pracy na uczelni, które wydaje się odchodzić w przeszłość – była typem człowieka, który nie przelicza swej pracy na pieniądze.

Wraz z Jej odejściem, odchodzi cała epoka, zupełnie inny świat, w którym najważniejsze były dobroć, życzliwość i uczciwość, a wszelkie dobra materialne nie miały praktycznie żadnej wartości. Minimalizm Pani Profesor, która potrzebowała tak niewiele, zaiste był nie z tego świata. I taką właśnie ją zapamiętamy.

Prof. Zygmunt Mazur
Instytut Filologii Angielskiej UJ

Prof. Andrzej Ciuk

Prof. Andrzej Ciuk swoją długoletnią karierę zawodową związał praktycznie w całości z opolską anglistyką.

Po magisterium uzyskanym w 1974 roku w Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu rozpoczął pracę jako lektor języka angielskiego w Studium Języków Obcych ówczesnej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Kiedy w październiku 1978 roku powstał Zakład Filologii Angielskiej prof. Ciuk rozpoczął w nim pracę w charakterze asystenta. Był drugim (po zmarłej w listopadzie bieżącego roku dr Annie Monkiewicz) pracownikiem (już wtedy) Instytutu Filologii Angielskiej, który uzyskał stopień naukowy doktora za rozprawę poświęconą Królowi Arturowi i rycerzom Okrągłego Stołu w poezji wiktoriańskiej. Obrona doktoratu odbyła się w roku 1984 w Uniwersytecie Łódzkim. Po śmierci prof. Mariana Adamusa w 1993 roku, dr Andrzej Ciuk objął stanowisko dyrektora Instytutu. Był to chyba najtrudniejszy moment w historii opolskiej anglistyki. Na szczęście już w następnym roku dr Ciuk habilitował się na UAM w Poznaniu, a podstawą do jego usamodzielnienia się była monografia poświęcona poezji georgiańskiej. Stanowisko profesora nadzwyczajnego (już wtedy) Uniwersytetu Opolskiego Andrzej Ciuk otrzymał w roku 1996, a dyrektorem Instytutu Filologii Angielskiej pozostał aż do 2012 roku.

Pod Jego przewodnictwem Instytut rozwijał się bardzo dynamicznie, pozyskując do współpracy naukowców cieszących się międzynarodowym autorytetem, takich jak językoznawca prof. Gerhard Nickel z Uniwersytetu w Sztutgarcie i jeden z czołowych conradologów prof. Zdzisław Najder. Przede wszystkim jednak prof. Ciuk dbał o rozwój miejscowej kadry, umożliwiając jej publikacje artykułów naukowych w redagowanych przez siebie od 1995 roku „Zeszytach Naukowych Filologii Angielskiej”, do których pozyskiwał uznanych recenzentów z wiodących ośrodków akademickich w kraju. Oprócz tego redagował tom poświęcony twórczości Josepha Conrada, którego współautorami był międzynarodowy zespół badaczy oraz dwutomową pracę wydaną w Anglii pt. „Przestrzeń w wymiarze kulturowo-literackim i językowym”. W czasie kadencji prof. Andrzeja Ciuka na stanowisku dyrektora Instytutu doktoryzowało się 15 pracowników, a 8 uzyskało habilitacje anglistyczne. W tym samym okresie pracownicy IFA opublikowali łącznie 33 monografie naukowe z dziedziny literaturoznawstwa anglojęzycznego, kulturoznawstwa, językoznawstwa stosowanego i teoretycznego.

Od 2012 do 2016 roku prof. Ciuk piastował odpowiedzialne stanowisko dziekana Wydziału Filologicznego UO.

Prof. Andrzej Ciuk był zawsze życzliwym przełożonym i dobrym kolegą. Zawsze znajdował czas by doradzić lub pomóc w potrzebie. Był powszechnie lubiany – także przez studentów.